به گزارش خبرنگار هیأت محبان سیدالکریم (ع) : بُرْقُع و بُرْقَع از ریشه رباعی «ب ر ق ع» و جمع آن براقع، به معنای پوشاننده صورت است و به پوشش ویژه درِ کعبه اطلاق میشود. پوشاندن کعبه با پرده مخصوص، پیشینهای دراز دارد. دقیقاً معلوم نیست که از چه هنگام افزون بر پرده اصلی، پرده ویژه دیگری برای در کعبه اختصاص یافته است. نصب سایبانهایی بالای در کعبه در دوره متوکل عباسی، به صورت سنتی سالانه درآمد و خلیفه هر سال در موسم حج، سایبانی برای نصب بر سر در کعبه هدیه میداد. طول و عرض برقع کمی بیش از اندازه درِ کعبه است تا هنگام آویخته شدن کاملاً آن را بپوشاند. پوشش در کعبه از چهار قطعه تشکیل میشود: قطعه فرازین به نام «عتبه»، قطعه زیرین به نام «طراز»، قطعه دنباله طراز به نام «قائم صغیر» و قطعه انتهایی با نام «قائم کبیر» که در آن شکافی قرار دارد. قطعه «عتبه» مساحتی به اندازه 4312 ذراع دارد و وزن تارهای نقرهای سفید و نیز طلایی بافته شده در آن 311404 مثقال است. قطعه طراز دارای مساحت 4311 ذراع و وزن تارهای زینتی آن 311057 مثقال است. قطعه «قائم صغیر» نُه ذراع مساحت دارد و تارهای زینتی آن به 901 مثقال میرسد. «قائم کبیر» 4311 ذراع مساحت دارد و وزن زینتهای روی آن 321455 مثقال است. افزون بر این چهار قطعه، قطعهای به نام «وصله» نیز در برقع دیده میشود که دو قطعه «قائم صغیر» و «قائم کبیر» را به هم پیوند میدهد و دارای تارهای نقرهای به مقدار 43 مثقال است. روی همه قطعهها، آیاتی با آرایههای اسلامی به صورت طرح برجسته، زردوزی و طراحی و با نخ نقره دارای روکش طلا، اجرا شده است. روی پرده کعبه وسایلی نیز قرار داده میشود:
1- شش صفحه نقرهای با عیار 90 که با طلای زرد ونیزی طلاکاری شدهاند و هر یک از آنها روی دو چتر آفتابگیر قرار دارد.
2- دوازده چتر بافته شده از ابریشم سرخ که روی آنها با تارهای نقرهای و طلایی تزیین و با پوست بُز دباغی شده، آستر گشته و بر هر یک از آنها، منگولهای از نخهای پنبهای هندی قرار دارد.
3- دوازده عدد منگوله نخی ساخته شده از پنبه هندی سرخ و تارهای نقرهای زرد و سفید و نیز تارهای طلایی که هر یک از آنها روی یک چتر قرار دارد.
4- پنج منگوله نخی ساخته شده از ابریشم سیاه و تارهای نقرهای و طلایی و نیز تارهای نقرهای به رنگ زرد و سفید که هر یک از آنها دارای قیطانی از ابریشم سیاه است.
پیرامون پرده کعبه، حاشیهای مستطیل شکل، آراسته به نقش و نگارهایی دیده میشود که در میانه آن، مستطیلهای بیضی شکل و اشکال مربع وجود دارد و در زمینه هر یک از آنها، آیات قرآن و عبارات دینی به چشم میخورد. در سراسر این مستطیل از درون، یازده دایره و مستطیلهای بیضی شکل دیده میشود. در هشت دایره، عبارت «اَللهُ رَبِّی» و در سه دایره عمودی در میانه پرده از بالا به پایین، عبارت «اَللهُ حَسْبِی» نقش بسته است و در زمینه همه مستطیلهای بیضی شکل که در سر تا سر درون حاشیه قرار دارد و شمار آنها به 10 میرسد، «سوره فاتحه» نوشته شده است.
در بخش بالای پرده دو مستطیل بیضی شکل قرار دارد که میان آن دو، یک دایره با عبارت «اَللهُ حَسْبِی» دیده میشود و در زمینه دو مستطیل، این آیه از قرآن کریم نقش بسته است:
قَدْ نَرَى تَقَلُّبَ وَجْهِک ِ فِی السَّمَاءِ فَلَنُوَلِّیَنَّک ِ قِبْلَةً تَرْضَاهَا (بقره/2، 144)
زیر این دو مستطیل، بیضی بزرگی قرار دارد که حاوی این آیه است: قُلْ یَا عِبَادِی الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لاَ تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللهِ إِنَّ اللهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ (زمر/39، 53)
در آذینبندی اخیر پرده درِ کعبه، به جای آن، این آیه آمده است:
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ *وَسَارِعُوا إِلَى مَغْفِرَة مِنْ رَبِّکُمْ وَ جَنَّة عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالْاَرْضُ أعِدَّتْ لِلْمُتَّقِینَ (آلعمران/3، 133).
در بخش زیرین آن، مستطیلی دیگر قرار دارد که درون آن، چهار دایره به شکل گلابی است و پیرامون آنها با تارهایی زینت یافته و در زمینه هر یک از آنها آیه «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» (نور/24، 35) نقش بسته و زیر آن، دو مستطیل بیضی شکل قرار دارد که میان آن دو، دایرهای با عبارت «الله حسبی» دیده میشود. در زمینه دو مستطیل یاد شده، قسمتی از آیة الکرسی (بقره/2، 255) نوشته شده است و زیر آن، خانه بیضی شکل بزرگی دیده میشود که در زمینهاش این آیه نقش بسته است:
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ * لَقَدْ صَدَقَ اللهُ رَسُولَهُ الرُّؤْیَا بِالْحَقِّ لَتَدْخُلُنَّ الْمسجدالحرام إِنْ شَاءَ اللهُ آمِنِینَ (فتح/48، 27)
نیز در زیر آن، دو خانه بیضی شکل جای دارد که میان آن دایرهای با عبارت «الله حسبی» نقش بسته و در زمینه آن دو، بقیه آیة الکرسی نوشته شده و زیر آنها دو دایره بزرگ قرار دارد که میان آن دو، چهار مستطیل کوچک دیده میشود. در هر یک از دایرهها سوره اخلاص نوشته شده و در مرکز دایره، عبارت «اَللهُ جَلَّ جَلالُهُ» نقش بسته است. در زمینه مستطیلهای چهارگانه، این نوشتهها دیده میشود:
رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَکُونَنَّ مِنْ الْخَاسِرِینَ (اعراف/7، 23)
رَبَّنَا لاَ تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْک ِ رَحْمَةً إِنَّک ِ أَنْتَ الْوَهَّابُ (آلعمران/3، 8).
در آذین اخیر پرده درِ کعبه، مستطیلهای چهارگانه و نوشتههای روی آن حذف شده است. در یکی از دو دایره بزرگ که در سمت راست بیننده قرار دارد، «سوره اخلاص» و در دیگری آیه زیر نقش بسته است:
مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللهِ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُکَّعاً سُجَّداً (فتح/48، 29)
در مرکز این دو دایره (بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ) دیده میشود. در گذشته زیر آن مستطیلی بزرگ قرار داشت که امروز برداشته شده است. در این مستطیل، این سوره نقش بسته بود:
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ * لاِیلاَفِ قُرَیْش * إِیلاَفِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتَاءِ وَالصَّیْفِ * فَلْیَعْبُدُوا رَبَّ هَذَا الْبَیْتِ * الَّذِی أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوع وَآمَنَهُمْ مِنْ خَوْف * صَدَقَ اللهُ العَظیم (قریش/106، 1-4).
روابط عمومی هیأت محبان سیدالکریم (ع)